Choinka
Choinka nie od zawsze była symbolem świąt Bożego Narodzenia. Pierwotnie związana była z przedchrześcijańską tradycją ludową i kultem wiecznie zielonego drzewka. Podobno, w starożytnym Rzymie dekorowano drzewka metalowymi elementami z okazji święta Saturna.
W wielu kulturach drzewo, zwłaszcza iglaste, jest uważane za symbol życia i odradzania się, trwania i płodności. Jako drzewko bożonarodzeniowe, pojawiło się w XVI wieku, lecz prawdopodobnie już wcześniej występowało jako rajskie "drzewo dobrego i złego" w misteriach o Adamie i Ewie, wystawianych w wigilię Bożego Narodzenia.
Tradycja choinek narodziła się w Alzacji, gdzie wstawiano drzewka i ubierano je ozdobami z papieru i jabłkami (nawiązanie do rajskiego drzewa). Wielkim zwolennikiem tego zwyczaju był Marcin Luter, który zalecał spędzanie świąt w domowym zaciszu. Choinki więc szybko stały się popularne w protestanckich Niemczech.
Nieco później obyczaj ten przejął Kościół katolicki, rozpowszechniając go w krajach Europy Północnej i Środkowej.
W XIX wieku choinka zawitała w Anglii i Francji, a potem do krajów Europy Południowej. Od tej pory jest najbardziej rozpoznawanym symbolem świąt Bożego Narodzenia.
0
Do Polski przenieśli ją niemieccy protestanci na przełomie XVIII i XIX wieku (w okresie zaborów) i początkowo spotykana była jedynie w miastach. Stamtąd dopiero zwyczaj ten przeniósł się na wieś, w większości wypierając tradycyjną polską ozdobę, jaką była podłaźniczka oraz zastępując znacznie starszy, słowiański zwyczaj (znany jeszcze z obchodów Święta Godowego) dekorowania snopu zboża, zwanego Diduchem
Dawnymi, tradycyjnymi zdobieniami choinkowymi były ciastka, pierniczki (wypiekane często w kształcie serc), orzechy, małe, czerwone tzw. rajskie jabłuszka, własnoręcznie wykonywane w czasie adwentu ozdoby z bibuły, kolorowych papierów, piórek, wydmuszek, słomy i źdźbeł traw, kłosów zbóż itp. Na gałązkach w wieczór wigilijny zapalano świeczki i tzw. zimne ognie. Współcześnie, w zależności od kraju, ubiera się je nieco inaczej. Dekoruje się choinkę bombkami, cukierkami, papierowymi ozdobami (jak dawniej), srebrnymi i złotymi włosami anielskimi. W większości krajów drzewko ubiera wspólnie cała rodzina w dzień wigilijny. W krajach znajdujących się pod wpływem tradycji angielskiej i amerykańskiej, drzewko ubiera się wcześniej.
Ważną rolę na choince odgrywają także światełka. Ich tradycja pochodzi z XVII wieku – wtedy ich rolę pełniły świeczki. Elektryczne lampki, których używamy do dnia dzisiejszego powstały w 1882 roku za sprawą Edwarda Johansona, jednego z asystentów Thomasa Edisona.
We Włoszech choinkę ubiera się już 8 grudnia, w święto Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Przyozdabia się ją, oprócz znanych na całym świecie bombek, także w pozłacane szyszki, małe laleczki oraz kolorowe flagi.
Historia Świętego Mikołaja
Wszyscy znamy Świętego Mikołaja jako bajkową postać brzuchatego dziadka w czerwonym kubraku, z wielką siwą brodą i workiem pełnym prezentów. Jednak Święty Mikołaj to postać autentyczna.
Urodził się po długich modłach zamożnych rodziców około 270 roku w mieście Patara w Licji (dziś na terenie Turcji). Od dziecka wyróżniał się nie tylko pobożnością, ale także wrażliwością na niedolę bliźnich. Po śmierci rodziców chętnie dzielił się swoim znacznym majątkiem z potrzebującymi. Został biskupem Miry (obecnie Demre) w Licji i podbił serca wiernych nie tylko gorliwością pasterską, ale także troskliwością.
Cuda które czynił, przysparzały mu wielkiej chwały.
Kiedy cesarz Konstantyn I Wielki skazał trzech młodzieńców z Miry na karę śmierci za drobne wykroczenie, św. Mikołaj udał się osobiście do Konstantynopola, by uprosić dla swoich wiernych ułaskawienie. Kiedy indziej swoją modlitwą uratował rybaków w czasie sztormu. Dlatego jest również patronem marynarzy i rybaków. W czasie zarazy, jaka nawiedziła także jego strony, usługiwał chorym z narażeniem własnego życia. Podanie głosi, że św. Mikołaj wskrzesił trzech ludzi zamordowanych przez hotelarza za to, że nie mogli mu zapłacić. Znana jest historia o trzech niesprawiedliwie uwięzionych oficerach uwolnionych za jego wstawiennictwem.
Jedna z legend głosi, że pewien człowiek, który popadł w nędzę, postanowił sprzedać swoje trzy córki do domu publicznego. Gdy biskup dowiedział się o tym, nocą wrzucił przez komin trzy sakiewki z pieniędzmi. Wpadły one do pończoch i trzewiczków, które owe córki umieściły przy kominku dla wysuszenia. Stąd w niektórych krajach panuje zwyczaj wystawiania przy nim bucików lub skarpet na prezenty.
Dziś, jeśli ktoś nie ma kominka, Mikołaj po cichutku wsuwa prezenty pod poduszkę.
Święty Mikołaj po długich latach błogosławionych rządów odszedł 6 grudnia 345 lub 352 roku. Jego ciało pochowano w Mirze, skąd ponad tysiąc lat później przewieziono je do Bari – włoskiego miasta w południowych Włoszech. Grobowiec umieszczono w bazylice wystawionej ku jego czci, a poświęcił go papież Urban II.
Dobroć biskupa przetrwała w pamięci ludzi, o czym świadczy zwyczaj przebierania się za św. Mikołaja i rozdawania dzieciom prezentów.
Dziś Święty Mikołaj to baśniowa postać – mieszkający w Laponii sympatyczny grubas z białą brodą ubrany w czerwony strój. W okresie Świąt Bożego Narodzenia wraz z grupą elfów rozwozi dzieciom prezenty saniami ciągniętymi przez zaprzęg reniferów.
W świadomości wielu osób zastąpił wizerunek biskupa i stał się symbolem Gwiazdki.
W tradycji bizantyjskiej jego odpowiednikiem jest Święty Bazyli, który obdarowuje dzieci 1 stycznia. W Rosji i krajach ościennych popularny jest Dziadek Mróz i Śnieżynka.
W Polsce dzień Świętego Mikołaja obchodzony jest tradycyjnie 6 grudnia, jako wspomnienie Świętego Mikołaja – biskupa Miry. Rankiem tego dnia dzieci, które przez cały mijający rok były grzeczne, znajdują drobne upominki ukryte pod poduszką lub w skarpecie.